(tytułem wstępu - nowym jest więc z góry za głupoty przepraszam i hołd cudo-koso-mejkerom na lewym kolanie z pochyloną głową składam)
Ja trochę znam się na lutowaniu - elektroniczę aktywnie od 10+ lat. Moje wynurzenia dotyczą cyny (tinolu dokładniej - spoiwa strikte do elektroniki - cyna ołów z rdzeniami topnikowymi w spoiwie).
Po pierwsze mamy (nie wdając się w szczegóły) trzy zasadnicze rodzaje cyny:
"zwykła" czyli stary, dobry stop cyny z ołowiem (względnie dodatkami)
"RoHs" czyli zakała domowych lutowaczy - stop cyny z różnymi wynalazkami BEZOŁOWIOWY
"wynalazki" czyli hi-techowe wynalazki dla audiofilów z domieszkami pyłu srebrnego i innych ciudów z mniejszą zawartością ołowiu, lub CAŁKOWICIE bez ołowiu
Po drugie: co się nadaje do lutowania miękkiego stali:
wszystkie trzy, z tym że te bezołowiowe nie zniosą niskich (poniżej +4C o ile skleroza mnie nie myli) temperatur (tzw problem szarej cyny)
ergo należy lutować zwykłą cyną ołowiową z topnikami - jak wiadomo występuje w różnistych grubościach - do spojenia jelca z tangiem polecam dobrej jakości 0,5-0,8 mm
z topnikiem wielordzeniowym.
Po trzecie: co z tego mamy na + co na - w stosunku do lutowania srebrem miedzią (twradego):
raz: temperatura lutowania nie przekracza 300 stopni (choć wysracza 210 zazwyczaj)
dwa: lutujemy kolbą oporową (np taką stuwatową z drewnianą rączką ze sklepu wszystko po 4 pln) - ciężko jest przegrzać tang - niestety ciężko go także nagrzać do temp. roboczej
trzy: niestety wytrzymałość jest mniejsza niż przy lutowaniu srebrem (ale imho wystarczająca)
cztery: NIE POTRZEBA KWASU
po czwarte: metodologia+lista zakupuów
raz lutownica (jak wyżej) lub mała rynnowa - palników gazowych nie polecam - wyższa temperatura ale niemożliwa do kontrolowania oraz turbo wypalanie topników
dwa cyna (to już było) BEZOŁOWIOWA
trzy kalafonia (raczej dobra)
cztery: (uwaga kto stoi niech siądzie) - polopiryna S - parę tabletek - tylko nie ASPIRYNA - ta jest marna i droga
metodologia:najpierw musimy przygotować łączone elementy - drapanie 240 - 600 ściernym na sucho miejsc łączenia - dobrze jak są "zsatynowane"
teraz aceton lub nitro lub tri lub (najlepszy) izopropanol do odtłuszczenia powierzchni - na ręcznik jednorazowy i hajda, powtarzać aż kolejny ręcznik będzie CZYSTY
teraz mały wtręt - niestety nie wszystkie stale przyjmują cynę - generanie są niechętne, ale to nie miedz niestety - trzeba im pomóc...
mamy więc nasze podrapane blanki jelce gardy i co nam się żywnie podoba - zaczynamy więc grzać.
ręka nas powinna boleć od grzania, lekki zapach nagrzanego metalu powinien pieścić nozdrza - teraz sekret aspiryny
bierzemy pół tabletki i namaszczamy miejsce przyszłego lutu - tworzy się piękna żółto czarna zgorzelina - UWAGA - nie wdychać oparów - są gryząco duszące
bierzemy cynę i jeździmy po materiale, jeżeli się rozpływa - fajnie jest, jeżeli robi się kropelka (uciekająca) to należy grotem lutownicy ją rozsmarować pomagając sobie kalafonią
(jeżeli mimo to nie chce sie rozsmarować - mamy pecha i sttal nielutowalną)
Rozjeżdżona cyna powinna się rozpływać po stali - polecam zrobić to dokładnie
mamy więc blank pocynowany - aceton, tri, nitro albo izopropanol w dłoń i zdejmujemy wszystkie nagary i spieki polopirynowe
nakładamy cienką warstwę świerzej kalafoni na spoinę (dla ułatwienia sobie życia)
teraz jelec/garda. jeżeli jest stalowa- robimy analogicznie jak powyżej, jeżeli miedziana to pogryzając orzeszki samą cyną da się w trzy minuty z przerwą na kawę i szluga zrobić
jeżeli mosiężna to w 10 min tą samą metodą, lub w 3 minuty nad palnikem we kuchni - nagrzewamy miejsce lutu i jeździmy cyną po gorącym
gardojelca myjemy i pokrywamy kalafonią.
teraz montujemy szmelik do kupy ( bo jak wiadomo kupa śmierdzi i jej nikt nie rusza
)
składamy jelcogardę z blankiem i grzejemy (dobrze mieć kawę do popijania i włączony sezon jakiegoś serialu). Jak nasze dzieło nagfrzeje się na tyle by czuć było leśny zapach kalafonii zaczynamy meldować cynę (świerzą) na złącze tak aby zrobić sobie pięęęęęęęęęęęęęęęęęęęknąą spoinkę.
na koniec myjemy izopropanolem acetonem etc. i mamy nasz ganz niu blank z jelcem
i taki jeszcze tips na koniec - jeżeli po złożeniu jelec z blankiem jest spasowany dokładnie - raczej nici z lutowania - cyna nie będzie chciala wypełnić szczeliny - lepiej jest żeby od ukrytej strony jelca od rękojeści otwór był zeszlifowany pod kątem, bądź posiadał nadcięcia (pilnikowo-dremelowe)
takie połączenie jest raczej mocne (w poprawnym wykonaniu) spoina jest lekko ciągliwa, więc udarność jest spora - wystarczająca nawet na latające noże (choć po co im jelec?!?)
to ja kończę mój dziewiczy pierwszy post (nie bijcie mocno w głowę)
/edith (paf
) się mi przypomniało - jest jeszcze jeden środek, którym można pocynować powierzchnię - tak zwany flux - hitechowa mieszanina (roztwór? żel? hgw) pasty i cyny w mikronowych kulkach do montażu powierzchniowego smd. Użycie: posmarować, podgrzać, patrzeć z dumą na pocynowane powierchnie
- niestety skuteczność mniejsza niż metody z polpoiryną.
/edith edith: jeżeli lutowaliśmy po pijaku albo na śpiocha i zamiast kąta 90st między blankiem a jelcem wyszło 85 albo 73 stopnie (albo dowolny inny kąt różny od 90+-0,1%
) to metoda na "rozklejenie" jest taka: grubo kalafoni na spoinę (nawet cm) - i grzejemy ile bozia dżuli dała pod osłoną pachnącej żywicy (polecam 250-500W lutownicy do rynien), ruszając lekko jelcem.
jeżeli spoina wyszła za mocna to wyganiamy żonę/kobietę swojego życia/kochankę/babcię (niepotrzebne skreślić) z kuchni i przypuszczamy atak bez kalafoni na palnik gazowy, lekko zadumając się nad nieuchronnym odpuszczeniem (bądź TFU przegrzaniem) kawałka blanku
