wymrażanie modne

[melonmelon]

Spać nie mogę to poknuję.
Wszyscy lubią wymrażanie.  Zajebiście polepsza wszystko w stali.
Teraz będzie o tym prostym wymrażaniu.  Do minus 80 st. Celsjusza.
Większość stali tu stosowana przy poprawnie przeprowadzonej obróbce cieplnej daje twardości na poziomie pow.  61HRC.
I podobno tyle wystarczy.
Co to jest wymrażanie?  To tak naprawdę dalsze hartowanie, czyli kosztem Austenitu szczątkowego powstaje więcej martenzytu. .
Czyli powinniśmy mieć większą twardość. Ale. Kosztem czego?
Zwiększamy naprężenia w detalu. Zmniejszamy ciągłość (udarność).
Zmniejszamy zawartość Austenitu szczątkowego. Zmniejszamy udarność.
Porównanie.
1. Hartujemy np.  NCLV na 63  HRC.  Poprawnie, w oleju. Po opuszczania mamy 61HRC.
Niemarketingowo.
2. Wymrażamy.  Czyli siup do suchego lodu z izopropanolem. Wystarczy potrzymać 2 minuty. Gotowe. Mamy 62 HRC po opuszczania.
Praktycznie żadna różnica w użytkowaniu.
I tak po kolei z każdą inną stałą.  Czy to NC11LV, czy N690, czy M390.
Są wyjątki. Jak chcemy uzyskać znaczną różnicę w twardości. Wtedy należy zmodyfikować proces obróbki cieplnej.
Uwzględnić zmianę temperatury i czasu austenityzowania.  Zmianę Ms,  Mf.  Zmiany wymiarów.

Po co to piszę?
Pozwolę sobie puścić teorię: stał obrobiona tradycyjnie na 60HRC i stal z wymrażaniem piźnięta na 60HRC.
Bez zmian w opuszczaniu .  Odpuszczenie niskie.
Nie ma żadnej różnicy w użytkowaniu.
Jest natomiast:
Większe prawdopodobieństwo zjebania, bo należy austenityzować  w  wyższych temperaturach: może się rozrosnąć ziarno.
Większe prawdopodobieństwo zjebania,  bo większe naprężenia cieplne.
Większe prawdopodobieństwo zjebania,  bo mało kto poprawnie wymraża,  by nie narazić się na pęknięcia, czy deformacje detalu, krzywizny.

Na razie tyle.

Pozdro

[junasz]

Interesująca zajawka, z chęcią i zainteresowaniem poczekam na c.d. 

[rusjan]

dostałem zapowiedź:
Nowy wątek, 'wyrażanie modne', powstał na forum,

Szybko pomyślałem i otworzyłem zapowiadający się intrygująco wątek o wyrażaniu modnym, może się czegoś nowego dowiem, ja stary pryk rzeczywiście ciekawy artykuł, ale o wymrażaniu stali.
Tylko sam melonmelon tak piszę:

Co to jest wyrażanie?  To tak naprawdę dalsze hartowanie

Chyba samemu autorowi chochlik robi jaja, ale jakby miał, mało to,

2. Wyrażamy.  Czyli siup do suchego lodu

Kto chciał to się dowiedział naprawdę ciekawych rzeczy

[melonmelon]

Dziękuję za czujność. Kurwa, autokorekta w smartfonach...

pozdro

[Flamberg]

A to powiedzmy jakbym miał 30% austenitu to nie zaszkodzi? Bo jakbym taką narzedziówkę do gorącego oleju wsadził, co by się nie pokrzywiła?
Czy może jednak lepiej kupić butelkę do wymrażania? ...
A w przemyśle nie lubią austenitu, co najwyżej podają maksymalną ilość, ale nigdy np 5-10%.

[melonmelon]

A zrobisz 60HRC przy 30% austenitu? Na zwykłych narzędziówkach?

pozdro

[melonmelon]

Junasz, ale tu jak widzisz jest zmowa milczenia. Nie lubią mnie ludzie, to i nie dają okruchów do dyskusji.
Jeśli bedzie monolog jak w cebulowaniu, to też odpuszczę. Dopiero za kilka lat zaczną gadać sam ze sobą w realu, nie muszę ćwiczyć już...
O wymrażaniu modnym było cebulowanie tu:
https://forum.knives.pl/index.php/topic,165011.msg1747122.html#msg1747122
Teraz chciałem pociągnąć temat w PCK. Od strony odbiorców? Sam miałem swego czasu 5 konusów z 440C wymrażanych!
Ale, ale, może marchewki potrzebujecie?
Oto ona:
Jeśli zrozumiemy na czym polega wymrażanie (o czym się przekonał ostatnio @Ari na N690) i zmodyfikujemy lekko warunki obróbki cieplnej, to można otrzymać ciekawą rzecz:
Grzbiet zahartowany na twardość o 2-4HRC niżej niż blisko KT.
Szczegóły: blisko KT, na wysokości np. 10-15mm twardość 60HRC, na grzbiecie 56HRC. Brzmi zachęcająco?
Da się to zrobić w garażu, bez suchych lodów robienia.
Da się to robić na stalach klasy NC4, NC6, NMV.

pozdro

[mozqit]

Ja tam sie za bardzo nie znam, ale skoro hartowanie na 60 hrc z wymrażaniem i bez nie ma wpływu na walory użytkowe to jaką przewagę ma opisane hartowanie ma nad hartowanie selektywnym?

[Flamberg]

W zwykłych narzędziówką może być problem, chociaż jakby się bardzo uprzeć to i może by się udało (hartując z wysokich temperatur i rozpuszczając węgliki, ale ziarno się oczywiście rozrośnie )
Ale wracając do austenitu, owszem nie jest zły w pewnych ilościach, ale do tego ważna jest jego wielkość i rozłożenie. Drobny i stabilny austenit nie będzie wpływał na stabilność kt, gorzej jeżeli trafią się większe bloki...
@melonmelon a słyszałeś o hartowaniu i partycjonowaniu węgla w celu stabilizacji austenitu?
Co do pomysłu wymrażania tylko ostrza to jest całkiem ciekawy. Ja się kiedyś zastanawiałem nad taką jedna stalą do nawęglania na noże (oczywiście po nawęglaniu), ale tam jest olbrzymi problem z austenitem szczątkowym i trzeba się bawić z ciekłym azotem i wysokim odpuszczaniem (i tak kilka razy).

[Flamberg]

Ja tam sie za bardzo nie znam, ale skoro hartowanie na 60 hrc z wymrażaniem i bez nie ma wpływu na walory użytkowe to jaką przewagę ma opisane hartowanie ma nad hartowanie selektywnym?

Bo tylko ostrze masz w miarę poprawnie ulepszone cieplnie, poza tym np. bainit górny ma bardzo słabą udarność (a w którymś miejscu się trafi). No i rozkład naprężeń jest spory w takim nożu.

[Jerzy z bagien]

To ja dodam: Miałem wymrażane noże z aeb-l. konwencjonalnie i długookresowo oraz bez wymrażania no i nie zauważyłem jakichś specjalnych różnic. Może one są ale stają się istotne przy przemysłowych zastosowaniach ale przy nożach... kto wyczuje różnice...

[CICHY_S]

@melonmelon a czy to nie jest tak, że teraz jest taka nowomoda?
Ciągnąć z materiału jak najwięcej i chwalić się HRC? A potem płacz bo się kruszy?
Nie wiem, gdybam. Ale takie mam wrażenie.
Mogę się wypowiedzieć tylko co do K110 bo mam porównanie.
Hartowanie zwykłe powiedzmy 980c i tak dalej versus mróz to różnica kolosalna.
Ale !
Zawsze jest jakieś ale..... Z autopsji bez nazwisk: cytuję:" CICHY czemu D2 kruszy mi się na patykach? -A jak Hartowana?? -No kolega "X" zachwalał z mrożeniem" - no to sobie odpowiedziałeś i dalej cioraj patyki "szkłem"".......

[szenkx]

To ja dodam: Miałem wymrażane noże z aeb-l. konwencjonalnie i długookresowo oraz bez wymrażania no i nie zauważyłem jakichś specjalnych różnic. Może one są ale stają się istotne przy przemysłowych zastosowaniach ale przy nożach... kto wyczuje różnice...

Ja mam wrażenie że czuje na elmaxie

[melonmelon]

Jeśli chodzi o NC11LV (D2), podałem przepis na wyciągnięcie fajnych efektów.
A hartowanie tej stali z 980 z późniejszym wymrażaniem jest bez sensu, ale może źle zrozumiałem.

Tak, partycjonowanie węgla ciekawe jest, ale tu to nie ten level.

Co do max HRC.
Jestem fanem, kruchość zależy od wielkości ziarna i wad w materiale nade wszystko, nie od twardości.
Co w połączeniu z odpowiednimi węglikami i ich wielkością/rozmieszczeniem daje wyjebolit: patrz SW7M u @Diabelek.

pozdro

[CICHY_S]

No fakt źle napisałem nie 980c z wymrażaniem, a 980c po melonowemu vs 1050c czy jak kto woli 1030c itp itd z mrozem

[melonmelon]

NC11LV na pewno? D2 sprowadzasz ze stanów? Gatunek ma duże znaczenie, bo muszą być zachowane inne normy na stal. Dotyczące odwęglenia, struktury itd. To odpowiedniki, ale nie bliźniaki jednojajowe.
Podaj skąd stal, jaka huta.
Jeśli jest różnica u Cię, zmień dostawcę stali, najlepiej na proszek. Zobaczysz różnicę.
Nie przypominam sobie bym wymyślił coś z NC11LV z mrożeniem po austenityzowaniu w 1050 st. C.
To było raczej podanie ogólnie dostępnej wiedzy.
A wymrożenie po austenityzowaniu w tak niskich temperaturach daje niewiele.
Lepiej przeprowadzić normalną obróbkę cieplną.
Cały czas coś mnie bawi:
Obróbka cieplna stali tu pokazywana vs
PN, podręczniki, tablice itd.
Dlaczego są tak znaczne w różnicy twardości?
Czy nasi ojcowie, czy dziadowie aż tak się mylili?

pozdro

[Aleks]

@szenkx mam tak samo jak ty. Różnica na elmaxie była u mnie 2-3HRC, noż się wcale a wcale nie kruszył i jakimś szkłem też nie był.

Wiadomo, że wymrażania choppera z A8mod. po to żeby dobić do 61HRC jest całkowicie pozbawione sensu, ale przy małym nożyku do krojenia efekt jest IMO ciekawy.

Melonie, ale jak to w sumie jest, bo obecność austenitu szczątkowego sama z siebie wywołuje naprężenia wewnętrzne (jest mniejszy czy tam większy od martenzytu). Więc skoro się go w znacznym stopniu pozbywamy to chyba lepiej?

[szenkx]

@szenkx mam tak samo jak ty. Różnica na elmaxie była u mnie 2-3HRC, noż się wcale a wcale nie kruszył i jakimś szkłem też nie był.

U mnie twardość była na poziomie 60HRC, natomiast odporność na ścieranie była, no cóż po prostu dziwna(duża).
Ja mało w życiu robiłem, ale to nawet @Fred zauważył, jak bora7 nie bardzo chciała brać to.

edit. aha i mrożenie w -170 czy -180.

[Flamberg]

Melonie, ale jak to w sumie jest, bo obecność austenitu szczątkowego sama z siebie wywołuje naprężenia wewnętrzne (jest mniejszy czy tam większy od martenzytu). Więc skoro się go w znacznym stopniu pozbywamy to chyba lepiej?

To naprężenia wprowadzane przez martenzyt powodują stabilizację austenitu. Nie odwrotnie. Wielkość igieł martenzytu (maksymalna) zależy głównie od wielkości ziarna byłego austenitu.

http://yadda.icm.edu.pl/baztech/element/bwmeta1.element.baztech-1e7caaef-eaaf-4cdb-9583-c180577bc3f1?q=a8b2bfab-fc03-4268-b734-65bd7d9f83fb$5&qt=IN_PAGE
Gdzieś chyba mam coś z jakiejś konferencji odnośnie tego artykułu.

[aambeeld]

a spreżynówki Melonie?